Brexit stał się faktem. Kiedy do niego doszło? Oficjalnie 31 stycznia 2020 roku o godzinie 00:00. Okres przejściowy z kolei skończył się 1 stycznia 2021 roku. Dla wielu przedsiębiorców, jak i dla wielu obywateli nie-przedsiębiorców, wiąże się to z kilkoma zmianami w codziennym funkcjonowaniu. Niezależnie od wszystkich okoliczności, które doprowadziły do wystąpienia Wielkiej Brytanii ze struktur europejskich, sam ten fakt pozostawał wielkim zaskoczeniem. Co oznacza Brexit? Jak doszło do Brexitu? Poznaj odpowiedzi na te i wiele innych pytań.
TURBOtłumaczenia to ekspresowe tłumaczenia
Brexit – co to jest?
Samo pojęcie “Brexit” pojawiło się w 2012 roku jako wynik połączenia dwóch słów – “Britain” i “exit”. Po raz pierwszy użył go Peter Wilding, który odpowiadał wówczas za kampanię, mającej na celu zachęcenie Brytyjczyków do pozostania w strukturach europejskich. Co znamienne, Wilding użył tego pojęcia na długo przed tym, jak oficjalnie wypowiedział je brytyjski premier, David Cameron.
Brexit – dlaczego do niego doszło?
W ramach ciekawostek warto wiedzieć, że ruchy eurosceptyczne w Wielkiej Brytanii od samego początku były bardzo silne. Pierwsze referendum w sprawie opuszczenia wspólnoty europejskiej przez ten kraj odbyło się zaledwie 2 lata po aneksji do UE. A miało to miejsce dokładnie 5 czerwca 1975 roku. Tego dnia Brytyjczycy zdecydowanie opowiedzieli się za pozostaniem w europejskich strukturach.
Do drugiego referendum doszło znacznie później, bo dopiero 23 czerwca 2016 roku. Warto wiedzieć, że ówczesny brytyjski premier – David Cameron – zapowiedział to referendum już 23 stycznia 2013 roku w trakcie swojego przemówienia, podczas którego nawoływał również do zreformowania struktur UE. Zachęcał też Brytyjczyków do pozostania w europejskiej wspólnocie.
Wyniki referendum w Wielkiej Brytanii w 2016 roku
Jak się okazało, zachęty nie były wystarczające. Obywatele Wielkiej Brytanii zdecydowali o Brexicie 23 czerwca 2016 roku stosunkiem głosów 51,89% do 48,11%. W głosowaniu brało udział ponad 70% Brytyjczyków. Co znamienne, samo referendum teoretycznie nie miało mocy wiążącej dla brytyjskiego rządu. Mimo to uruchomiono procedury administracyjne, mające na celu dokonania rzeczywistego Brexitu.
Faktyczne kroki w kierunku Brexitu zostały podjęte dopiero po orzeczeniu brytyjskiego Sądu Najwyższego, co nastąpiło w dniu 24 stycznia 2017 roku. Organ ów stwierdził w orzeczeniu, że proces wystąpienia Wielkiej Brytanii ze struktur Unii Europejskiej może zostać rozpoczęty, pod warunkiem wydania zgody przez brytyjski parlament. Ważną część orzeczenia stanowił punkt, w którym decyzja rządu nie wymagała zgody Parlamentu Szkockiego, Walijskiego Zgromadzenia Narodowego i Zgromadzenia Irlandii Północnej.
Brexit – co dalej się działo? Najważniejsze daty.
Warto nieco uporządkować chronologiczny przebieg wydarzeń, w wyniku których doszło do Brexitu. Zacznijmy od początku:
5 czerwca 1975 roku – pierwsze referendum
23 stycznia 2013 roku – David Cameron zapowiada drugie referendum
23 czerwca 2016 roku – odbywa się referendum ws. Brexitu
2 lutego 2017 roku – ukazuje się tzw. “Brexit White Paper”, czyli pierwszy brytyjski dokument, określający relację Wielkiej Brytanii z UE po Brexicie
24 stycznia 2017 roku – Sąd Najwyższy orzeka o możliwości rozpoczęcia procedury Brexitu
7 lutego 2017 roku – Parlament Szkocki oficjalnie wspiera brytyjskich posłów, będących przeciwko Brexitowi
30 marca 2019 roku – pierwsza data, kiedy Brexit miał wejść w życie
12 kwietnia 2019 roku – druga data wejścia w życie Brexitu
28 października 2019 roku – Unia Europejska wyraża zgodę na wydłużenie terminu Brexitu do 31 stycznia 2020 roku
19 grudnia 2019 roku – Komisja Europejska przyjmuje plan awaryjny w obliczu zagrożenia, że Wielka Brytania opuści Unię Europejską bez porozumienia
23 stycznia 2020 roku – zakończenie prac legislacyjnych na umową o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej
29 stycznia 2020 roku – Parlament Europejski aprobuje umowę brexitową
24 grudnia 2020 roku – UE i Wielka Brytania podpisują pakiet umów regulujących przyszłe relacje
31 grudnia 2020 roku – ostatni dzień okresu przejściowego
1 stycznia 2021 roku – dzień, w którym Brexit staje się faktem
W końcu nastąpił Brexit. Co dalej?
Po dosyć burzliwym okresie negocjacji umów, regulujących relację UE z Wielką Brytanią, Brexit stał się faktem. To, jak wygląda współpraca między UE a Królestwem, zawarto w pakiecie umów regulacyjnych, a konkretniej:
- w umowie o handlu i współpracy;
- w umowie o współpracy w zakresie bezpiecznego i pokojowego wykorzystania energii jądrowej;
- w umowie w sprawie procedur bezpieczeństwa na potrzeby wymiany i ochrony informacji niejawnych.
Na codzienne życie największy wpływ ma przede wszystkim pierwsza z wymienionych umów. Głównie dlatego, że to w niej zawarto wszelkie kwestie związane z regulacją niektórych zawodów, przekraczania granicy czy aspekty dotyczące różnych gałęzi gospodarki.
Co Brexit oznacza dla Polaków?
Kwestią, którą należy rozważyć jest to, co Brexit oznacza dla Polaków. Przede wszystkim zmienią się warunki obustronnego uznawania wykształcenia. Dotychczas np. dyplomy studiów wyższych, uzyskane w Polsce, mogły być uznawane przez brytyjskie podmioty. Po Brexicie jest to możliwe wyłącznie w drodze nostryfikacji dyplomu. Aby procedura nostryfikacyjna przebiegła pomyślnie, niekiedy komisja może wymagać od Ciebie przedłożenia dodatkowo tłumaczenia dokumentów.
Zmianie ulegnie również obustronne uznawanie kwalifikacji zawodowych. Dokumenty, które wydał Ci polski urząd, mogą zostać nieuznane w Wielkiej Brytanii. Musisz pamiętać, że kwalifikacje zawodowe mogą być Ci potrzebne, jeśli chcesz pracować w jednym z tzw. regulowanych zawodów. Listę takich zawodów znajdziesz na stronie Komisji Europejskiej. Umowy regulacyjne między UE a Wielką Brytanią nie obejmują uznawania kwalifikacji zawodowych, toteż w tej sprawie powinieneś kontaktować się z brytyjskim organem, który odpowiada za wybraną branżę.
Zakupy w brytyjskiej firmie a kwestie VATu
Pewne zmiany odczujesz również w kwestiach zakupów w Wielkiej Brytanii, o ile mieszkasz poza jej granicami. W tym przypadku jednak zmiana jest dla Ciebie korzystna, szczególnie jeśli chodzi o zakup usług. Dlaczego? Otóż rzecz sprowadza się do tego, że Wielka Brytania traktowana jest jako kraj trzeci, również w kwestiach podatkowych, w tym VATu.
Kupując usługę od brytyjskiej firmy, podatek VAT płacisz w Wielkiej Brytanii. Rzecz w tym, że tzw. “eksport usług” dla osób prywatnych do krajów trzecich w Wielkiej Brytanii nie podlega opodatkowania VAT. Co to oznacza dla Ciebie? Zamawiając np. tłumaczenia na angielski w firmie, która ma siedzibę w Wielkiej Brytanii, nie płacisz 20% VATu. Oczywiście wyłącznie wtedy, gdy zamawiasz je jako osoba prywatna. Można więc ująć to tak – masz stały rabat w wysokości 20%. Na marginesie przypominamy, że turbotlumaczenia.pl mają siedzibę w Wielkiej Brytanii. Just sayin’…
Brexit – czy można wyjechać do UK?
Kolejną dosyć odczuwalną zmianą są kwestie związane z przekraczaniem granicy. Co do zasady podróżując z Polski do UK i z UK do Polski zostaniesz poddany standardowej odprawie celnej. Co za tym idzie, nie wystarczy już sam dowód osobisty. Będziesz musiał mieć ze sobą również ważny paszport.
Eksport do UK po Brexicie
Przedsiębiorcy, którzy zajmują się eksportem do UK, też odczują zmiany. Przede wszystkim z uwagi na fakt, że od 1 stycznia 2021 roku wszystkie towary muszą przejść standardową odprawę celną, aby mogły zostać dopuszczone do obrotu na brytyjskim rynku. Jak jednak brytyjski rząd sam zadeklarował, obowiązywać będą dwa podejścia w zakresie importowanych towarów. To, które z nich zostanie zastosowane, będzie wynikało przede wszystkim z klasyfikacji produktu.
Na dotychczasowych zasadach eksport do UK będzie odbywać się w odniesieniu m.in. do:
- chemikaliów,
- leków,
- pojazdów,
- lotnictwa.
Specjalne uregulowania prawne będą miały z kolei zastosowanie m.in. do następujących grup towarów:
- urządzenia medyczne,
- składniki interoperacyjności kolei,
- wyroby budowlane,
- cywilne materiały wybuchowe,
- produkty wymagające ekoprojektu i etykiet energetycznych.
Co za tym idzie, zanim weźmiesz się za eksport do UK, w pierwszej kolejności upewnij się, jak zaklasyfikowane zostały Twoje produkty. W niektórych przypadkach może okazać się, że będziesz musiał spełnić nowe wymagania. A to z kolei determinuje wszystkie procesy organizacyjne w Twojej firmie.
Co oznacza więc Brexit dla Ciebie?
Cały proces wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej był dosyć burzliwy. Po kilku zmianach daty, kiedy Brexit miał faktycznie nastąpić, w końcu stało się. Formalnie UK nie jest członkiem UE od 1 lutego 2020. Jednak od 1 stycznia 2021 roku przestał obowiązywać okres przejściowy. Od tej pory relacje między UE a Wielką Brytanią określone w pakiecie umów regulacyjnych. Zmianie ulega szereg codziennych czynności, w tym m.in. import usług, nostryfikacja dyplomów, uznawanie kwalifikacji zawodowych czy eksport do UK towarów. Co oznacza jeszcze Brexit? Tańszy zakup usług od firm, mających siedzibę w Wielkiej Brytanii. Również tłumaczeń.
TURBOtłumaczenia to ekspresowe tłumaczenia