Granty badawczo-rozwojowe dla firm i start-upów – najważniejsze informacje oraz możliwości dofinansowania w 2023 roku

Według danych z GUS (Główny Urząd Statystyczny) w 2021 roku kwota nakładów na prace badawczo-rozwojowe w Polsce osiągnęła poziom 37 mld złotych (z czego 63% nakładu dotyczy przedsiębiorstw). Z roku na rok znacząco wzrasta liczba firm aktywnych badawczo, które chcą udoskonalać swoją ofertę lub też trafić w niszę na rynku.

Umożliwiają to granty badawcze – rodzaj dofinansowania coraz częściej wybierany przez firmy. Przyznawane są one w ramach wielu programów, pokrywając koszty zarówno własnych badań przedsiębiorstw, jak i zleceń na ich wykonanie przez inne podmioty gospodarcze. 

Poza tym tego rodzaju dofinansowania dotyczą nie tylko dużych przedsiębiorstw, ale coraz częściej mikro, małych czy średnich firm. Poza tym z funduszy rządowych czy unijnych na wsparcie rozwoju mogą korzystać także start-upy.

W dalszej części artykułu opisujemy, czego dotyczą granty B+R oraz jak można je uzyskać. Podajemy również przykłady największych w Polsce programów badawczo-rozwojowych dla firm i start-upów, z uwzględnieniem inicjatyw międzynarodowych. 

Granty badawczo-rozwojowe w polskim biznesie

Grant badawczy jest formą dofinansowania, która staje się coraz popularniejsza w środowisku biznesowym. Realizowane w ramach działalności B+R projekty mają na celu wsparcie innowacyjności polskich firm. Udzielane granty pomagają w dokonaniu w ich strukturze lub usługach kluczowych zmian. Najczęściej finansują opracowanie nowych, ulepszonych produktów, które stanowią odpowiedź na zapotrzebowania rynkowe lub pozwalają wyróżnić się na tle rosnącej konkurencji.

W Polsce od kilku lat można zauważyć trend zwiększania wydatków na badania i rozwój, w czym staramy się dogonić Europę. Obecnie wzrost nakładów na działalność badawczą jest porównywalny z tym we Włoszech, Grecji czy Hiszpanii. 

Według najnowszych danych aż 92% jednostek badawczych to właśnie przedsiębiorstwa. W odpowiedzi na ich potrzeby rośnie też liczba oferowanych programów, które umożliwiają zdobycie grantów. 

Tego typu dofinansowania obejmują m.in.:

• audyt technologiczny,
• zakup usług badawczych,
• nabycie niezbędnej do projektu licencji,
• wydatki związane z procedurą patentową (np. zgłoszeniem wynalazków czy wzorów użytkowych),
• nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych (np. patenty, licencje, wiedza techniczna).

Jak otrzymać grant i o jakich kwotach dofinansowania mowa? 

Każdy projekt badawczo-rozwojowy ma ściśle określony regulamin. Z zasady jednak o granty mogą ubiegać się firmy, które posiadają siedzibę lub prowadzą działalność gospodarczą na terenie Polski albo konkretnych województw. Informacje te sprawdzane są w aktualnym rejestrze przedsiębiorców. 

Najczęściej programy wsparcia dotyczą małych i średnich przedsiębiorstw, które najbardziej potrzebują dofinansowania. Nie stanowi to jednak reguły. Dofinansowania przyznawane są także dla dużych przedsiębiorstw pochodzących z różnych sektorów gospodarki, z istniejącym zapleczem badawczo-rozwojowym.

Aby zgłosić się do konkretnego programu w celu otrzymania grantu, należy w pierwszej kolejności zarejestrować się na platformie oferującej dofinansowanie oraz wypełnić wniosek w postaci formularza. Konieczne jest również opisanie planowanych prac badawczo-rozwojowych, które ma sfinansować grant. Ich kwota musi mieścić się w ustalonym budżecie. 

Środki z dofinansowania to najczęściej pieniądze unijne. Zdarza się jednak, że część np. 20% grantu finansuje rząd albo prywatni inwestorzy.

Jeśli natomiast chodzi o kwoty, jakie można uzyskać w ramach jednego grantu, to oscylują one w przedziale od kilkuset tysięcy do nawet miliona złotych, w zależności od programu i projektu badawczego. Z reguły największe granty przewidziane są dla projektów przynoszących korzyści w skali kraju np. dotyczące innowacji technologicznych w zakresie gospodarki wodnej albo współczesnej medycyny.

Dostępne granty B+R dla firm – najważniejsze programy

Lista najważniejszych programów, które pozwalają w 2023 roku lub latach kolejnych otrzymać dofinansowanie na prace badawczo-rozwojowe:

• Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG) – program stanowi kontynuację wcześniejszych programów – Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 oraz Inteligentny Rozwój 2014-2020. Jego główne założenia to zwiększenie potencjału w zakresie badań i innowacji, wykorzystywanie zaawansowanych technologii oraz zwiększenie konkurencyjności MŚP.

Szczegóły:  https://www.poir.gov.pl/strony/o-programie/fe-dla-nowoczesnej-gospodarki/zalozenia-programu-feng/ 

Harmonogram naboru wniosków do wszystkich projektów w ramach FENG: https://www.poir.gov.pl/strony/o-programie/fe-dla-nowoczesnej-gospodarki/nabory-i-harmonogramy/harmonogram-naboru-wnioskow-w-programie-fundusze-europejskie-dla-nowoczesnej-gospodarki-2021-2027/ 

• Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027 (FEPW) – program jest kontynuacją Programu Polska Wschodnia 2014-2020 i tak samo jak on został opracowany dla przedsiębiorców z województw lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego oraz części województwa mazowieckiego. Szczegóły: https://www.parp.gov.pl/component/content/article/83056 
• Programy strategiczne Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) – zaplanowane na okres 10 lat, nabór prowadzony jest w trybie ciągłym. Programy dotyczą z wielu dziedzin.

Szczegóły projektów koordynowanych przez NCBR i terminy naborów: https://www.gov.pl/web/ncbr/platforma-konkursowa#/ncbr?sort=announcementDate,desc&currentPage=0&limit=10 

Granty dla start-upów – możliwości finansowania

Co roku w Polsce powstaje coraz więcej start-upów, które z założenia są innowacyjnym pomysłem. Działają w sektorze naukowym, technicznym, finansowym czy komercyjnym. Ich głównym celem jest opracowywanie i wdrażanie istotnych zmian dotyczących produktów, usług lub procesów. Dzięki grantom B+R mogą te założenia realizować. 

Programy skierowane do start-upów, ale i jednostkom, które je wspierają, dają początkującym przedsiębiorcom szansę na prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej stanowiącej ścieżkę do rozwoju ich pomysłów. Obecnie są to m.in.:

• Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW) – znajdują się w nim programy dofinansowań wspierające zarówno start-upy, jak i ośrodki innowacji działające na ich rzecz na terenie województw na wschodzie Polski.  Przykładem jest program Platformy startowe, który finansuje kompleksowe wsparcie inkubacji innowacyjnych pomysłów start-upów. Nabór wniosków rusza 18 kwietnia i potrwa do 21 czerwca br.

szczegóły: https://fepw.parp.gov.pl/component/grants/grants/platformy-startowe-dla-nowych-pomyslow 

• Programy Funduszy Europejskich dla Nowej Gospodarki (FENG) – w jego ramach realizowanych jest 5 projektów dla start-upów (Starter, Biznest, Otwarte Innowacje, KOFFI, CVC) do których terminy naborów trzeba monitorować na bieżąco, ponieważ prowadzone są w trybie ciagłym np. https://startup.pfr.pl/pl/program/finch-capital-pfr-koffi-fiz/ 

Konkursy na granty międzynarodowe

Polska otwiera się również na granty międzynarodowe. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, ogłaszające wiele konkursów na dofinansowania, wspiera współpracę badawczą polskich przedsiębiorstw czy jednostek naukowych. Głównie współorganizuje projekty z zagranicznymi partnerami, pomagając we wprowadzeniu produktów na globalny rynek. 

W ramach międzynarodowej działalności B+R można uzyskać granty w projektach tj.:

• GlobalStars z partnerami z Tajwanu –  tematyka prac badawczych dotyczy nowoczesnych technologii albo zrównoważonego środowiska. Współpraca w ramach projektu musi być realizowana przez dwóch partnerów – Tajwan i inny kraj spośród podanych (również Polskę). Nabór wniosków trwa do 20 czerwca br.

szczegóły: https://www.gov.pl/web/ncbr/globalstars-z-udzialem-tajwanu 

• XI polsko-tajwański konkurs – dofinansowanie można otrzymać na badania z zakresu neuronauki, efektywności energetycznej, inżynierii materiałowej, inteligentnego transportu, technologii kwantowej, cyberbezpieczeństwa, badań kosmicznych i półprzewodników. Nabór wniosków do 19 czerwca br.

szczegóły: https://www.gov.pl/web/ncbr/xi-polsko-tajwanski-konkurs

• Neuron Cofund 2 dla zdrowia psychicznego – program angażuje 25 instytucji z 22 państw współpracujących w obszarze neurobiologii, neurologii i psychiatrii. Nabór wniosków pełnych do 29 czerwca br.

szczegóły: https://www.gov.pl/web/ncbr/neuron-cofund-2-iii-konkurs-2023

W celu ułatwienia znalezienia partnera do międzynarodowej współpracy, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju uruchomiło narzędzie PARTFINDER. To aplikacja dostępna online, która nie wymaga logowania. Można w niej przeglądać profile zarejestrowanych jednostek oraz ogłoszenia dotyczące współpracy. 

Rola tłumaczeń na drodze do innowacji

Coraz częściej dofinansowania na rozwój firm dotyczą działalności międzynarodowej, wprowadzenia produktów na nowe rynki lub też współpracy z zagranicznymi partnerami. Dzięki zespołom łączącym przedsiębiorców z różnych krajów, możliwe jest uzyskanie wyników badań, wzbogaconych o ich wiedzę oraz doświadczenie z wielu dziedzin. 

Internacjonalizacja projektów wymaga jednak często tłumaczenia ich założeń i oczekiwanych rezultatów, a w kolejnych etapach również realizowanych badań i ich wyników. Współpraca międzynarodowa opiera się także na stałym kontakcie z zagranicznymi partnerami, którzy komunikują się i udostępniają materiały w obcym języku.

Zarówno tłumaczenia rozmów czy wiadomości, jak i dokumentacji, umów i analiz badawczych dokonuje dogadamycie.pl

Zarówno podczas sporządzania projektu, jego uzupełniania czy też wdrażania wspieramy tłumaczeniami firmy ubiegające się o granty lub innego rodzaju finansowanie. Innowacje to nasza specjalność, dlatego chętnie pomagamy naszym Klientom na drodze do realizacji odkrywczych pomysłów.