Jak zostać Tłumaczem Przysięgłym? Wyjaśniamy

Jak zostać Tłumaczem Przysięgłym? Cóż, czeka na Ciebie kilka zadań do wykonania. W Polsce jest to zawód, który możesz wykonywać pod pewnymi warunkami. W dalszej części artykułu wyjaśnimy Ci krok po kroku:

• jakie wymagania musisz spełniać
• jakie musisz mieć wykształcenie
• jakie egzaminy musisz zdać
• na jakie zarobki możesz liczyć

Jakie wymagania musi spełnić Tłumacz Przysięgły?

Kiedy decydujesz się pracować jako Tłumacz, możesz w zasadzie z miejsca się ogłaszać i świadczyć usługi. W przypadku jednak tłumaczeń przysięgłych, jest to znacznie bardziej skomplikowane. Przede wszystkim dlatego, że Tłumacz Przysięgły z punktu widzenia prawa jest urzędnikiem. Tym samym jest to zawód regulowany odpowiednią ustawą, a dokładnie jest to: Ustawa z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego.

W tym akcie prawnym określono m.in. wymagania, jakie musi spełniać osoba wykonująca zawód Tłumacza Przysięgłego. Czyli:

• Posiadanie obywatelstwa polskiego, obywatelstwa UE lub krajów EFTA.
• Znajomość języka polskiego.
• Pełna zdolność do czynności prawnych.
• Niekaralność za przestępstwa umyślne lub skarbowe.
• Tytuł magistra filologii lub studia podyplomowe z tłumaczeń na wybrany język (w przypadku magistra z innej dziedziny wiedzy).
• Zdanie egzaminu na tłumacza przysięgłego.

Czy musisz spełniać te wszystkie wymagania, zanim przystąpisz do egzaminu państwowego? Odpowiedź jest prosta, nie musisz. Jednak jeśli zdasz go pozytywnie, to wpis do rejestru tłumaczy przysięgłych nastąpi dopiero po spełnieniu wymagań. 

Jak przystąpić do egzaminu na Tłumacza Przysięgłego?

Niezależnie od tego, czy spełniasz ustawowe wymagania czy też nie, możesz zgłosić się do państwowego egzaminu na Tłumacza Przysięgłego. Pierwszym krokiem jest pobranie wszystkich formularzy ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości. 

Gdy już to zrobisz, czekasz na wyznaczenie terminu przez Państwową Komisję Egzaminacyjnych. Pamiętaj o ważnej zasadzie. Od momentu informacji ze strony Komisji do daty egzaminu nie może upłynąć czas krótszy, niż 21 dni. Tyle musisz mieć minimum czasu na to, aby się przygotować.

Jak przebiega egzamin na Tłumacza Przysięgłego?

Co do samego egzaminu, to składa się on z dwóch etapów:

1. Tłumaczenie pisemne z języka polskiego na wybrany język i na odwrót.
2. Tłumaczenie ustne z języka polskiego na wybrany język i na odwrót.

Jednym słowem – egzamin składa się z dwóch etapów. Każdy etap z kolei jest podzielony na dwie części. Oczywiście wszystkie części musisz zakończyć z pozytywnym wynikiem, aby zdać cały egzamin. Ale po kolei.

Pisemny egzamin na Tłumacza Przysięgłego

Część pisemna egzaminu trwa w sumie 4 godziny. Podczas jego trwania każdy kandydat na Tłumacza Przysięgłego tłumaczy w sumie cztery teksty, w tym:

• dwa z języka obcego na polski i
• dwa z polskiego na język obcy.

Przy czym przynajmniej jeden tekst w każdej grupie musi być pismem urzędowym, sądowym lub po prostu tekstem prawniczym. Pamiętaj, że możesz korzystać ze słowników! Za część pisemną możesz otrzymać maksymalnie 200 punktów, czyli po 50 za każdy tekst. Co więcej, do pozytywnego zaliczenia tej części potrzebujesz minimum 150 punktów. Margines błędu jest więc niewielki.

Musisz zapamiętać, że egzamin pisemny na Tłumacza Przysięgłego:

• trwa 4 godziny,
• podczas jego trwania tłumaczysz 4 teksty,
• za które musisz otrzymać minimum 150 punktów na 200 punktów możliwych.

Egzamin ustny na Tłumacza Przysięgłego

Zaliczyłeś pozytywnie etap pisemny na Tłumacza Przysięgłego? Wprost wspaniale. Teraz Państwowa Komisja Egzaminacyjna wyznaczy Ci termin drugiego etapu, mianowicie ustnego. Podobnie jak pisemny, etap ustny również składa się z dwóch części, czyli:

• tłumaczenia konsekutywnego, podczas którego egzaminator odczytuje (lub odtwarza) tekst z krótkimi przerwami, podczas których dokonujesz przekładu;
• tłumaczenia a vista, czyli otrzymujesz dwa teksty do przetłumaczenia “na żywo” z języka obcego na polski.

Zatrzymajmy się na chwilę przy tłumaczeniu a vista. Jeden z tekstów do tłumaczenia z całą pewnością będzie miał charakter urzędowy lub sądowy. Możesz więc trafić np. na akt notarialny, przesłuchanie świadka czy pełnomocnictwo. Drugi tekst może – ale nie musi – mieć charakter prawniczy. Równie dobrze możesz też trafić na tekst publicystyczny.

Dalsze kroki po egzaminie państwowym

Pozytywne zakończenie egzaminu na Tłumacza Przysięgłego nie oznacza, że możesz z miejsca przystąpić do wykonywania zawodu. Zanim zaczniesz pracować, musisz otrzymać wpisu do rejestru tłumaczy przysięgłych. Aby to zrobić, musisz złożyć odpowiedni wniosek, a także złożyć ślubowanie wobec Ministra Sprawiedliwości.

Co jednak w przypadku, jeśli nie zdasz egzaminu państwowego? Cóż, zanim przystąpisz do kolejnego, musisz poczekać minimum rok. Licz się też z dodatkowymi kosztami. Jednorazowe przystąpienie do egzaminu na Tłumacza Przysięgłego kosztuje 800 zł. Dlatego lepiej przygotować się przed pierwszym podejściem. Będzie to znacznie tańsze, no i szybsze.

Ile zarabia Tłumacz Przysięgły w Polsce?

Aby zostać Tłumaczem Przysięgłym, musisz poświęcić sporo czasu i pieniędzy na przygotowania. Z tego powodu warto zastanowić się nad tym, czy to w ogóle się opłaca. Zasadne staje się więc pytanie: ile zarabia Tłumacz Przysięgły? Stawki różnią się w zależności języka, w jakim tłumaczysz. Te z kolei definiuje odpowiednie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości. 

Zgodnie z nowelizacją tego aktu prawnego z 2019 roku, stawki za stronę tłumaczenia przysięgłego na język polski wyglądają następująco:

• z języka angielskiego, niemieckiego, francuskiego i rosyjskiego – 34,50 zł, 
• z innego języka europejskiego i z języka łacińskiego – 37,16 zł, 
• z języka pozaeuropejskiego posługującego się alfabetem łacińskim – 45,11 zł, 
• z języka pozaeuropejskiego posługującego się alfabetem niełacińskim lub ideogramami – 50,42 zł.

Jak to wygląda w tłumaczeniach z polskiego na inny język? Strona tłumaczenia przysięgłego wynosi kolejno:

• na język angielski, niemiecki, francuski i rosyjski – 45,11 zł,
• na inny język europejski i na język łaciński – 53,07 zł,
• na język pozaeuropejski posługujący się alfabetem łacińskim – 61,04 zł,
• na język pozaeuropejski posługujący się alfabetem niełacińskim lub ideogramami – 74,31 zł.

Obowiązuje zatem jedna zasada. Im bardziej egzotyczny język, tym większe są zarobki Tłumacza Przysięgłego. W gruncie rzeczy jest to podstawowy mechanizm kształtowania się cen na rynku LSP. Nic więc dziwnego, że ma też odzwierciedlenie w stawkach ustawowych.

Tłumacz Przysięgły a tłumaczenia “zwykłe”

Nasuwa Ci się pytanie, czy jako Tłumacz Przysięgły możesz realizować tłumaczenia “zwykłe”? A możesz, jak najbardziej i to jeszcze jak. Nic nie stoi na przeszkodzie. Dodatkowo status Tłumacza Przysięgłego może Ci nawet pomóc w pozyskiwaniu klientów. W końcu jest to państwowe potwierdzenie Twoich umiejętności językowych. Nabytych w dodatku po zdaniu państwowego egzaminu, który nie należy do najłatwiejszych.